ورق st52 چیست ؟
ورقهای فولادی بر اساس ترکیبات شیمیایی، خواص مکانیکی و ویژگیهای فنی، به انواع گوناگونی تقسیم میشوند؛ یکی از این مدلها، ورق آلیاژی ST52 است که جزو محصولات کم آلیاژ کربنی به حساب میآید.
ST52 یک گرید آلیاژی مربوط به ورقهای نورد گرم است که جزئی از استاندارد مشهور DIN17100 به حساب میآید. این ورق از عناصر شیمیایی گوناگونی تشکیل شده و بر مبنای ویژگیهای فنی و مکانیکی خود، به سه شکل سیاه، گالوانیزه و رنگی به بازار عرضه میشود. ورق مورد بحث ما یکی از اساسیترین سریهای آلیاژی بازار است و پایهی ساخت طیف وسیعی از قطعات و تجهیزات فولادی قرار میگیرد.
باتوجه به اینکه در ساخت این محصول، از عناصر شیمیایی کمتری استفاده شده، خواص گوناگونی در محصول نهایی ایجاد شده است که آن را از بازهٔ وسیعی از فراوردههای فولادی متمایز میکند. در این مقاله تلاش میکنیم تا ابتدا به پرسش St52 چیست پاسخ دهیم و پس از آن، به معرفی کاربردها، مزیتها و تفاوتهای این مدل با سایر رقبای آن بپردازیم.
لازم به ذکر است که این محصول در میان اهل صنعت با عناوین دیگری مانند “فولاد منگنز کمکربن””و ورق سیاه کم کربن” نیز شناخته میشود. همچنین خالی از لطف نیست اگر بدانید که عددهایی که پس از حروف لاتین ST قرار میگیرند، بیانگر استحکام کششی و نقطهٔ تسلیم نهایی این فولاد هستند.
این آلیاژ با نام علمی کامل ST52 3N شناخته میشود؛ عدد 3 یعنی این محصول سومین گرید از گریدهای سهگانهٔ سری ST است. افزون بر این، این عدد نشاندهندهٔ بالاترین کیفیت و کاربرد در میان گریدهای این سری است. نکتهٔ دیگری که در زمان بررسی ST52 جلبتوجه میکند، مقادیر کمِ کربن در این آلیاژ است. کربن یک عنصر شیمیایی مهم است که موجب افزایش سختی (Hardness) در فلزات میشود؛ سختی در علم مواد به معنای مقاومت ماده در برابر شکستگی است. نکته اینجاست که با افزایش کربن در آلیاژ، محصول نهایی در عین داشتن سختی زیاد، ترد و شکننده میشود و از طرف دیگر، در صورت کاهش کربن در محصولات فولادی، آن محصولات مقاومت و استحکام فیزیکی بیشتری پیدا میکنند. در نتیجه، این ورق به دلیل دارابودن صرفا 0.24 درصد کربن، مقاومت فیزیکی بسیار مطلوبی در برابر آسیبهای فیزیکی دارد.
خواص مکانیکی و فیزیکی فولاد ST52
فولاد ST52 یکی از مواد ساختمانی مهم است که خصوصیات مکانیکی و فیزیکی برجستهای دارد. این فولاد دارای تنش تسلیمی حدود 358 مگاپاسکال و استحکام کششی بین 490 تا 630 مگاپاسکال است. خواص مکانیکی این فولاد از جمله مقاومت در برابر پیچش و خمش، تحمل وزن، و قابلیت تغییر فرم مناسب، آن را به یک انتخاب مناسب برای کاربردهای زیربنایی در صنایع مختلف میکند. نامگذاری “ST” مخفف کلمه Stahl است که در زبان آلمانی به معنی “فولاد” است و عدد 52 به حداقل استحکام تسلیم این فولاد به اشاره دارد، که برابر با حدود 358 مگاپاسکال میباشد. این مشخصههای مکانیکی باعث میشود که فولاد ST52 مورد توجه بسیاری از صنایع مهم قرار گیرد و در بسیاری از سازهها و قطعات استفاده شود.
ویژگیهای مکانیکی ورق ضد سایش ST52 به شرح زیر است:
- دمای سختشدگی فلز بین 860 تا 890 درجهٔ سانتیگراد است؛
- دمای تمپرینگ فلز بین 860 تا 890 درجهٔ سانتیگراد است؛
- دمای فورجینگ فلز بین 850 تا 1050 درجهٔ سانتیگراد است؛
- درصد الانگیشن (یعنی ازدیاد طول شکست) فلز 22 واحد است؛
- ضریب الاستیسیته فلز برابر با 210 واحد است؛
علاوه بر اینها، خواص فیزیکی ورق ST52 به شرح زیر است:
- استحکام کششی فلز بین 490 تا 630 مگاپاسکال است؛
- استحکام تسلیم آن بین 315 تا 355 مگاپاسکال است؛
- چگالی فلز 8 واحد است.
- 21 درصد ازدیاد طول.
خواص شیمیایی شیت ST52
خاصیت شکلپذیری سرد، جوشکاری، برشکاری عالی و دیگر خواص ورق فولادی ST52، این نوع فولاد را از بین سایر انواع ورق فولادی متمایز میکند. این خواص براساس درصد عناصر شیمیایی موجود در فرمولاسیون و با روش تولید ورق تعیین میشوند. افزودن منگنز به ورق ST52 باعث کاهش سرعت خنک شدن بحرانی میشود که این امر بهبود استحکام و سختیپذیری را به همراه دارد. این خصوصیت منجر به بهبود عملکرد جوشکاری و آهنگری فولاد میشود و در نتیجه میزان استحکام ویژه این فولاد افزایش مییابد.
استفاده از سیلیسیم نیز در فرمولاسیون ورق ST52 باعث بهبود استحکام فولاد و افزایش سختی آن میشود. این ماده علاوه بر بهبود استحکام، مقاومت سایشی فولاد را نیز افزایش میدهد. با افزایش میزان سیلیسیم در فولاد، استحکامپذیری و سختی آن به طور قابل توجهی افزایش مییابد، اما مقادیر بالای سیلسیم ممکن است منجر به کاهش انرژی ضربه و شکلپذیری فولاد گردد.